یکی از مشکلاتی که دانش آموزان و بیشتر افراد دارند، خواب آلودگی هنگام مطالعه است. شاید جالب باشد در اکثر اوقات به محض باز کردن کتاب و شروع به مطالعه، حس خواب آلودگی به فرد دست می‌دهد. خواب آلودگی هنگام مطالعه یکی از مشکلاتی است که بسیاری از افراد و همچنین دانش آموزان و فراگیران در هنگام مطالعه با آن مواجه می‌شوند. گاهی روش مطالعه یا انتخاب زمان نامناسب می‌تواند از دلایل خواب آلودگی باشد. در ادامه مطلب از وب سایت تدریس خصوص بلدیاب به بررسی علت حالت خواب آلودگی در حین مطالعه و روش‌های بر طرف کردن آن می‌پردازیم.

 

علت خواب آلودگی هنگام مطالعه از نظر علمی

طبق مطالعات و پژوهش‌های انجام شده سلول هایی به نام آستروسیت در مغز وجود دارد که می‌سوزند. بر اثر سوختن، ماده ای به نام آدنوزین آزاد می‌شود. این ماده شیمیایی که توسط کافئین از بین می‌رود، عامل احساس خواب آلودگی در افراد است. به دلیل تجمع آدنوزین در مغز در تایم بیداری که عامل محرک برای تنظیم فشار خواب است، هنگام مطالعه احساس خواب آلودگی می‌کنید. علاوه بر دلیل علمی، به طور کلی، مطالعات نشان می‌دهند که خواب آلودگی هنگام مطالعه بیشتر به دلیل عوامل رفتاری و محیطی است که باعث می‌شود مغز به وضعیت آرامش بیشتری برود. این عوامل می‌توانند شامل زمان بیداری نامناسب، نوع روش مطالعه، محتوای مطالعه و شرایط محیطی باشند. عوامل دیگر که در ایجاد خواب آلودگی هنگام مطالعه موثر هستند عبارتند از:

 

نداشتن استراحت کافی در طول روز:

یکی از دلایل شایع خواب آلودگی هنگام مطالعه نداشتن استراحت کافی در زمان بیداری است. در واقع، بسیاری از افراد برای مطالعه زمان‌ هایی را انتخاب می‌ کنند که با نبود استراحت کافی در طول روز همراه است. به علاوه، زمان‌هایی که فرد تحت فشار ذهنی یا استرس قرار دارد، نیز ممکن است باعث خستگی و خواب آلودگی شود.

 

روش مطالعه:

روش مطالعه نیز می‌تواند باعث احساس خواب آلودگی در دانش آموزان و فراگیران شود. برای مثال، انتخاب یک موضوع سخت و پیچیده برای مطالعه، ممکن است مغز را در وضعیت پر تلاش قرار دهد و به خواب آلودگی منجر شود. همچنین، استفاده از روش‌ مطالعه نامناسب نیز می‌تواند باعث خستگی و خواب آلودگی شود. برای مثال، مطالعه در محیط نامناسب، مطالعه به مدت طولانی بدون استراحت، یا مطالعه در یک شرایط نوری نامناسب می‌تواند باعث خواب آلودگی شود.

از دیگر عواملی که در ایجاد حس خواب آلودگی می‌توانند تاثیرگذار باشند می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:

• کمبود مواد مغذی و نوع تغذیه
• وارد کردن فشار زیاد به ذهن
• تمرکز بر روی عوامل منفی

در نهایت، شرایط محیطی نیز در ایجاد احساس خواب آلودگی هنگام مطالعه تاثیرگذار هستند؛ مثلا محیطی که خیلی خنک یا خیلی گرم باشد، نور نامناسب، پر سر و صدا، یا صدای خیلی کم و آرامش، می‌تواند مغز را به وضعیت خواب آلوده و آرام‌تری بیاورد.

 

چطور خواب آلودگی هنگام مطالعه را برطرف کنیم؟

برای اینکه دانش آموزان و فراگیران و دیگر افراد بتوانند در حین مطالعه حس خواب آلودگی را بر طرف کنند، می‌توانند از یک سری از روش‌ها کمک بگیرند. این روش‌ها عبارتند از:

 

مکان مناسب:

برای مطالعه بهتر، از یک مکان مناسب استفاده کنید. یک محیط آرام و خلوت با نور مناسب و صدای کم، علاوه بر اینکه به افزایش میزان تمرکز دانش آموزان هنگام مطالعه کمک می‌کند؛ باعث می‌شود تا حس خواب آلودگی بر طرف شود.

 

 

روش تنفس:

روش‌های تنفس عمیق می‌توانند به شما کمک کنند تا آرامش و تمرکز خود را حفظ کنید. روش اصلی تنفس عمیق این است که نفس عمیق بکشید و بعد آن را به آرامی بازگردانید.

 

تحرک داشتن و تغذیه سالم:

اگر شما به مدت طولانی در حال مطالعه هستید، بهتر است که هر 30 دقیقه یکبار بلند شوید و حرکت کنید. این امر باعث جریان خون در بدن می‌شود و خستگی و خواب آلودگی را کاهش می‌دهد. تغذیه سالم و متعادل هم به شما کمک می‌کند تا از خواب آلودگی جلوگیری کنید. در هنگام مطالعه، باید مواد غذایی مصرف کنید که شامل پروتئین، مغز و ویتامین‌های مختلف باشد.

 

استفاده از آرام‌بخش‌ ها:

استفاده از موسیقی آرام ‌بخش و صداهای طبیعی می‌‌تواند به دانش آموزان و افراد کمک کند تا خود را آرام و متمرکز نگه دارند. موسیقی آرام‌ بخش و صداهای طبیعی مثل صدای باران، جنگل و اقیانوس بسیار مفید هستند.

 

استفاده از روش ‌های یادگیری متفاوت:

برای جلوگیری از ایجاد حس خواب آلودگی هنگام مطالعه می‌ توانید از روش‌های یادگیری متفاوت استفاده کنید. برای مثال، می‌ توانید از روش‌‌های جمع بندی، روش ‌های توضیحی و یا روش‌‌های تصویری استفاده کنید.

 

تعیین مدت زمان مطالعه:

تعیین مدت زمان مطالعه در کنار روش مطالعه به دانش آموزان و فراگیران کمک می‌کند تا احساس خواب الودگی نکنند. برای مثال، می‌توانید به خود قول بدهید که هر 60 دقیقه یکبار استراحت کنید.

 

خواب کافی:

خواب کافی می‌ تواند کمک کند تا از خستگی و خواب آلودگی جلوگیری شود. بهتر است که حداقل 7-8 ساعت در روز به خواب اختصاص داده شود تا خواب آلودگی هنگام مطالعه ایجاد نشود.

دوش گرفتن، مطالعه گروهی، ورزش ، تغذیه مناسب و برنامه ریزی برای مطالعه روش‌های هستند که کمک می‌کنند تا دانش آموزان و افراد هنگام مطالعه کمتر احساس خواب آلودگی کنند.

 

جمع بندی

در کل، خواب آلودگی هنگام مطالعه می‌‌تواند تأثیر بسیاری بر روی کارایی و موفقیت دانش آموزان در مطالعه و یادگیری داشته باشد؛ اما با اجرای روش‌‌های کاربردی که در این مقاله معرفی شدند، دانش آموزان می‌توانند از ایجاد حس خواب آلودگی جلوگیری کنند و به یادگیری مؤثر و موفقیت در تحصیلات خود برسند.

به یاد داشته باشید برای داشتن یک مطالعه مؤثر، باید ازخودتان و بدنتان مراقبت کنید. برای تمرکز بیشتر و استفاده از روش‌های اصولی و درست مطالعه می‌توانید از معلم خصوصی هم کمک بگیرید. در کلاس های تدریس خصوصی، معلم راهکارهای کلیدی مطالعه و افزایش تمرکز را به دانش آموزان یاد می‌دهد و کمک می‌کند تا حین مطالعه کاملا هوشیار باشند و حس خواب آلودگی نداشته باشند. برای داشتن دسترسی به لیست اساتید وب سایت بلدیاب که دارای سابقه درخشان در تدریس خصوصی است؛ می‌توانید درخواست معلم خصوصی  را ثبت کنید. اگر با این روش‌ها هنوز هم مشکل دارید و خواب آلودگی شما به حدی شدید است که نمی‌توانید از آن رهایی پیدا کنید، بهتر است به یک متخصص روان‌شناسی مراجعه کنید. مشاوره با یک متخصص می‌تواند به شما کمک کند تا به راهکارهای بهتری برای مقابله با خواب آلودگی هنگام مطالعه دست پیدا کنید.