آزمون ارزشیابی پیشرفت تحصیلی، وسیله ای برای شناسایی قابلیت‌ها و مهارت‌های دانش آموزان است.

معلمان به کمک انواع روش‌های ارزشیابی، با خصوصیات و توانایی‌های دانش آموزان و نقاط ضعف آن‌ها آشنا می‌شوند. همچنین کمک می‌کنند تا دانش آموزان پیشرفت تحصیلی داشته باشند.

در ارزشیابی پیشرفت تحصیلی مهارت‌های عملی دانش آموزان، میزان هوش و یادگیری آن‌ها سنجیده می‌شود.

آزمون ارزشیابی؛ عنصر جدا نشدنی از تدریس و یادگیری است؛ که هدفش کشف مشکلات؛ و ایرادات یادگیری و آموزش است.

در این مقاله از وب سایت بلدیاب؛ سایت تدریس خصوصی آنلاین؛ به بررسی روش‌ها و انواع ارزشیابی می‌پردازیم؛ با ما همراه باشید.

ارزشیابی پیشرفت تحصیلی

سنجش عملکرد یادگیری دانش آموزان و دانشجویان؛ و مقایسه نتایج به دست آمده با هدف‌های آموزش از قبل تعیین شده؛ برای رسیدن به این نتیجه که؛ آیا تلاش دانش آموزان و دانشجویان برای یادگیری؛ و فعالیت‌های معلمان؛ مطلوب بوده است؛ را ارزشیابی پیشرفت تحصیلی می‌گویند.

روش‌های مختلف ارزشیابی پیشرفت تحصیلی

ارزشیابی پیشرفت تحصیلی دارای 4 روش مختلف است که در ادامه مقاله از وب سایت بلدیاب، شما را با این 4 روش آشنا می‌کنیم.

روش ارزشیابی انجام کار:

این روش ارزشیابی نوعی روش مشاهده است. در تغییرات دانش آموزان؛ که در زمینه حرکتی-روانی است؛ از روش انجام کار استفاده می‌شود.

در این روش شرایط برای همه دانش آموزان برابر است و ارزشیابی طبق راهنمایی معلم انجام می‌شود. معلم بر اساس فعالیت دانش آموزان؛ و تغییرات ایجاد شده؛ پیشرفت تحصیلی دانش آموزان را؛ در مهارت‌های عملی؛ ارزشیابی می‌کند.

سرعت عمل و قدرت دانش آموزان در این روش به خوبی ارزیابی می‌شود ولی بعد روانی و ذهنی آن‌ها قابل سنجش نیست.

روش انجام کار، ضریب ارزشیابی اعتماد و اطمینان را افزایش می‌دهد.

به دلیل عینی بودن دارای اعتبار است. نکته مهم این است که تفسیر نتایج در این روش برای هر کدام از معلمان متفاوت است.

روش ارزشیابی مشاهده:

از طریق مشاهده؛ و کمک گرفتن حواس؛ درباره عمل یا رفتار دانش آموزان را؛ ارزشیابی مشاهده می‌گویند.

این ارزشیابی دارای سه جنبه مهم است:

مشاهده از لحاظ دقت و تعمق: مشاهده سطحی یا عمقی صوت می‌گیرد. در مشاهده عمقی هدف کشف حقایق درونی است. مشاهده سطحی بر اساس ویژگی‌های ظاهری دانش آموزان است.

مشاهده از لحاظ داخلی یا خارجی بودن: در این جنبه از خود فرد در مورد خصوصیاتش سوال می‌شود یا اینکه ویژگی‌های فرد در حین انجام کار بررسی می‌شود.

مشاهده از لحاظ موقعیت: امکان مشاهده در موقعیت واقعی وجود دارد.

ارزشیابی پیشرفت تحصیلی مشاهده، بر اساس فعالیت‌های روزانه یا واقعیت‌های زندگی دانش آموزان ثبت می‌شود.

این ارزشیابی پیشرفت تحصیلی، به تفاوت‌های فردی دانش آموزان و مهارت‌های دانش آموزان توجه می‌کند. مزیتش این است که فرد اطلاعی از این ارزشیابی ندارد. همچنین برای تمام سنین می‌توان انجام داد.

روش ارزشیابی شفاهی:

این ارزشیابی دارای دو حالت است که در آن مهارت‌های دانش آموزان ارزیابی می‌شود.

در حالت اول دانش آموزان به سوالات طراحی شده به صورت تشریحی، بر روی برگه جواب می‌دهند. معلمان بر اساس پاسخ‌ها به دانش آموزان نمره می‌دهند.

در حالت دوم سوالات به صورت شفاهی پرسیده می‌شود؛ و دانش آموزان به صورت شفاهی پاسخ می‌دهند؛ و بر اساس پاسخ‌ها و رفتار‌ها مورد ارزیابی قرار می‌گیرند. این آزمون ارزشیابی به نوعی مصاحبه است.

آزمون ارزشیابی شفاهی دارای اعتبار و ارزش علمی است؛ و به سنجش نظم، فکری قدرت بیان، معلومات، تمرکز افکار، شناخت حالات درونی مثل استرس و نوع استدلال؛ می‌پردازد.

آزمون ارزشیابی شفاهی دارای بازخورد قوی و ارزش تشخیصی قوی است. با کمک این آزمون می‌توان پیشرفت تحصیلی و مهارت‌های دانش آموزان را در مواجهه با حقیقت سنجید. این آزمون ارزشیابی برای پیش دبستانی و سال اول ابتدایی مفید است.

از معایب روش شفاهی می‌توانیم به وقت گیر بودن، نقص کلام در دانش آموزان و عدم پاسخ به همه سوالات اشاره کنیم.

روش ارزشیابی آزمون کتبی:

یکی دیگر از روش‌های ارزشیابی پیشرفت تحصیلی، استفاده از آزمون کتبی است.

وسیله ای که برای بررسی تفسیر مشاهدات مرتب معلم؛ از رفتار دانش آموز؛ و تبدیل آن به مقیاس عددی و رتبه بندی؛ استفاده می‌شود را آزمون می‌گویند.

در آزمون کتبی؛ مجموعه ای از سوالات به صورت کتبی؛ به دانش آموزان داده می‌شود؛ و بر اساس پاسخ هایی که می‌دهند ؛معلمان بررسی می‌کنند؛ تا در صورت نیاز آن‌ها را راهنمایی کنند.

روش‌های نوین ارزشیابی پیشرفت تحصیلی

آزمون یکی از روش‌های نوین و ابزار‌های مهم ارزشیابی از عملکرد یاد گیرندگان است.

آزمون‌ها به دو صورت تقسیم می‌شوند:

آزمون‌های عاطفی: مربوط به علاقه، نگرش و شخصیت افراد است.

آزمون‌های توانایی: مربوط به پیشرفت تحصیلی، هوش و استعداد افراد است.

شیوه‌های نوین ارزشیابی پیشرفت تحصیلی را در ادامه نام می‌بریم که با آن‌ها آشنا شوید.

روش آزمایش در ارزشیابی پیشرفت تحصیلی:

تاثیرگذار‌ترین و موفق‌ترین روش ارزشیابی است. اطلاعات قابل اعتماد می‌دهد و برای پیدا کردن رفتار یادگیری در یک موقعیت مشخص، به کار می‌رود.

روش ارزشیابی از عملکرد:

به تمامی رفتار‌های دانش آموزان که قابل دیدن و اندازه گرفتن است عملکرد گفته می‌شود. مهارت‌های دانش آموزان به وسیله فعالیت انجام شده ارزیابی می‌شود.

روش مشاهده طبیعی:

بر اساس میزان یادگیری و رفتار دانش آموز در یک موقعیت طبیعی میزان عملکرد و مهارت‌های آن ارزیابی می‌شود.

روش پروژه‌های انفرادی و گروهی: روش موثری است و هدف آن یادگیری می‌باشد.

روش پورت فولیو:

در این روش دانش آموزان برای نشان دادن پیشرفت خود؛ و مهارت‌های عملی؛ و توانایی‌های خود؛ مواردی از جریان کار را برای ارزشیابی به کلاس می‌آورند.

نوار‌های صوتی و ویدیویی: نوار‌های صوتی یادگیری را آسان و نوار‌های ویدیویی با کمک حس بینایی به یادگیری دانش آموزان کمک کرده اند.

نوار‌های صوتی مهارت‌های گفتاری دانش آموزان را تقویت می‌کند.

روش ارزشیابی گام به گام:

مجموعه تکالیفی که به دانش آموزان داده می‌شود تا در کلاس و منزل انجام دهند. این روش ارزشیابی به شناخت هوش و استعداد و پرورش مهارت‌های عملی دانش آموزان کمک می‌کند.

دیگر روش‌های نوین ارزشیابی پیشرفت تحصیلی شامل ارزیابی کوشش مدار، یادداشت‌های فراگیران، نوشتن مقاله‌های انتقادی و تحقیقی است.

انواع ارزشیابی پیشرفت تحصیلی

در ادامه مطلب از سایت بلد یاب شما را با انواع ارزشیابی آشنا می‌کنیم با ما همراه باشید.

ارزشیابی تکوینی:

در این حالت فعالیت دانش آموزان ادامه دارد و یادگیری آن‌ها در حال شکل گیری است. این روش ارزشیابی به یادگیری بهتر رفع نواقص آموزشی کمک می‌کند.

برای رسیدن به نتیجه مطلوب باید هدف‌های آموزش کامل مشخص شود.

ارزشیابی تشخیصی:

در این ارزیابی مشکلات یادگیری دانش آموزان کشف می‌شود. اگر در شروع کار از این ارزیابی استفاده شود، هدفش قرار دان دانش آموزان در موقعیت‌های مناسب یادگیری است.

اگر در حین کار از این روش ارزشیابی استفاده شود، هدفش پیدا کردن علت‌های شکست دانش آموزان در یادگیری است.

ارزشیابی تراکمی( پایانی):

میزان یادگیری دانش آموز را در طی یک دوره مشخص تعیین می‌کند.

نمونه طرح ارزشیابی پیشرفت تحصیلی

طرح و روش ارزشیابی پیشرفت تحصیلی از یک جدول با مشخصات کتاب یا درس تشکیل شده است. این جدول دو بعدی است و دارای سطر و ستون می‌باشد. در ردیف بالا محتوا (موضوعاتی که تدریس شده اند) نوشته می‌شود.

در ستون هدف‌ها (فهرست هدف‌های آموزشی) می‌شود. همچنین داخل خانه‌های جدول درصد سوالات آزمون یا تعداد آن نوشته می‌شود.

جمع بندی

روش‌های ارزشیابی باعث تقویت مهارت‌های دانش آموزان و پیشرفت تحصیلی آن‌ها می‌شود.

ارزشیابی پیشرفت تحصیلی یک گام مهم در بالا بردن کیفیت آموزش‌های مجازی و آنلاین است.

دوره‌های آموزشی آنلاین؛ در وب سایت بلدیاب؛ با حذف تمام محدودیت ها؛ این امکان را فراهم کرده است؛ تا یادگیری‌های فردی و گروهی راحت‌تر انجام شوند؛ و در عین حال رویکرد متفاوتی همراه با یادگیری را در آموزش؛ ایجاد کرده است.