مدارک حرفه ای بازار سرمایه

براساس قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران مصوب آذر ماه سال 1384، کلیه نهادهای مالی اعم از شرکت‌های سرمایه گذاری، صندوق‌های سرمایه گذاری، سبدگردان ها، صندوق‌های بازنشستگی، شرکت‌های مادر(هلدینگ)، شرکت‌های تامین سرمایه، موسسات رتبه بندی، شرکت‌های پردازش اطلاعات مالی و شرکت‌های مشاور سرمایه گذاری تحت نظر سازمان بورس و اوراق بهادار فعالیت می‌کنند.

هم اکنون برای تصدی برخی از سمت‌ها در برخی از نهادهای مالی فعال در بازار سرمایه ایران، نظیر کارگزاری‌های فعال در بورس اوراق بهادار و بورس کالایی، صندوق‌های سرمایه گذاری و... داشتن حداقل یکی از گواهینامه‌های حرفه ای به عنوان شرط لازم محسوب می‌شود. همچنین اعطای برخی مجوزهای فعالیت خاص به برخی از نهادهای مالی، منوط به استخدام و معرفی تعداد مشخصی از دارندگان گواهینامه‌های مذکور توسط نهاد مالی متقاضی می‌باشد.

معرفی آزمون‌های گواهینامه‌های حرفه ای بازار سرمایه:

در حال حاضر 7 گواهینامه حرفه ای در بازار سرمایه ایران توسط سازمان بورس و اوراق بهادار تعریف شده است که عبارتند از: اصول بازار سرمایه، تحلیلگری بازار سرمایه، معامله گری بازار سرمایه، مدیریت نهادهای بازار سرمایه، کارشناسی عرضه و پذیرش، مدیریت سبد اوراق بهادار و ارزشیابی اوراق بهادار. برای هر یک از گواهینامه‌های حرفه ای فوق، یک آزمون توسط اداره آموزش و گواهینامه‌های حرفه ای سازمان بورس و اوراق بهادار برگزار می‌گردد. این آزمون‌ها در حال حاضر به دو شیوه برگزار می‌گردند:

1. شیوه قلم و کاغذی؛ شامل آزمون‌های اصول بازار سرمایه، تحلیلگری بازار سرمایه و معامله گری بازار سرمایه می‌باشند که دو مرتبه در سال برگزار می‌شوند که مرتبه اول در شهریور ماه و مرتبه دوم در اواخر بهمن ماه یا اوایل اسفندماه، در تهران و برخی از شهرهای دیگر نظیر مشهد، اصفهان، تبریز، شیراز و ... اجرا می‌گردند. ثبت نام این آزمون‌ها حدودا دو ماه قبل از تاریخ برگزاری و از طریق سایت اداره امور گواهینامه‌های حرفه ای به نشانی https://icmc.seo.ir انجام می‌شود. نتایج این آزمون به فاصله کمتر از یک ماه از زمان برگزاری آزمون از طریق همان سایت اعلام می‌گردد.

2. شیوه الکترونیکی؛ شامل آزمون‌های معامله گری بازار سرمایه، مدیریت نهادهای بازار سرمایه، مدیریت سبد اوراق بهادار، ارزشیابی اوراق بهادار و کارشناسی عرضه و پذیرش و به تازگی تحلیلگری بازار سرمایه می‌باشد. در حال حاضر آزمون معامله گری بازار سرمایه تنها آزمونی است که هم به صورت الکترونیکی و هم به صورت قلم و کاغذی برگزار می‌شود. آزمون‌های الکترونیکی تقریبا هر دو ماه یکبار، صرفا در تهران و با ظرفیت محدود برگزار می‌شوند. ثبت نام این آزمون‌ها حدودا یک ماه قبل از تاریخ برگزاری و از طریق سایت اداره امور گواهینامه‌های حرفه ای به نشانی https://icmc.seo.ir انجام می‌شود. نتایج این آزمون‌ها نیز به فاصله کمتر از یک هفته از زمان برگزاری آزمون از طریق همان سایت اعلام می‌گردد.

شرایط شرکت در آزمون ها:

الف) داشتن حداقل مدرک تحصیلی کارشناسی در یکی از رشته‌های تحصیلی

اولین شرط شرکت داوطلبان در آزمون‌های بازار سرمایه، داشتن مدرک تحصیلی کارشناسی و یا مدارک بالاتر از دانشگاه‌ها یا موسسات آموزشی داخلی مورد تایید وزارت علوم، تحقیقات و فناوری یا معادل آنها یا مدرک تحصیلی از دانشگاه و موسسات آموزشی خارجی که توسط وزارت علوم، تحقیقات و فناوری معادل کارشناسی یا بالاتر ارزش گذاری شده باشد، در یکی از رشته‌های تحصیلی.

تذکر مهم: در صورتی که داوطلبی دانشجوی ترم آخر کارشناسی باشد نیز می‌تواند در آزمون اصول بازار سرمایه و آزمون‌های هم نیاز با آن شرکت کند؛ فقط باید پس از قبولی، اولا، چنانچه در آزمون‌های نیمه اول سال شرکت می‌نماید، حداکثر تا اسفند ماه همان سال و چنانچه در آزمون‌های نیمه دوم سال شرکت می‌کند حداکثر تا شهریور ماه سال بعد، فارغ التحصیل شود و ثانیا، دانش نامه اتمام مقطع کارشناسی خود را برای دریافت گواهینامه اصول بازار سرمایه یا آزمون‌های هم نیاز با آن ارائه نماید. در صورت عدم ارائه دانش نامه توسط داوطلب در مهلت مقرر، قبولی وی در آزمون (ها)، متنفی خواهد بود.

ب) رعایت قوانین پیش نیاز و هم نیاز:

برای اخذ هریک از گواهینامه‌های بازار سرمایه، علاوه بر داشتن حداقل مدرک تحصیلی کارشناسی در یکی از رشته‌های تحصیلی، لازم است داوطلب پیش نیاز هر آزمون را به شرح جدول زیر رعایت نماید: (شرکت دواطلبان در چند آزمون بازار سرمایه به شرط رعایت پیش نیاز و عدم تداخل زمان برگزاری بلامانع است.)

 

نام آزمون

گواهینامه پیش نیاز

گواهینامه هم نیاز

اصول بازار سرمایه

-

-

کرشناسی عرضه و پذیرش

-

اصول بازار سرمایه

مدیرت نهادهای بازار سرمایه

-

اصول بازار سرمایه

معامله گری بازار سرمایه

-

اصول بازار سرمایه

تحلیلگری بازار سرمایه

اصول بازار سرمایه

-

مدیریت سبد اوراق بهادار

اصول بازار سرمایه

تحلیلگری بازار سرمایه

ارزشیابی اوراق بهادار

اصول بازار سرمایه

تحلیلگری بازار سرمایه

 

شرکت در آزمون هایی که پیش نیار دارند صرفا منوط به داشتن گواهینامه پیش نیاز مربوط است و اگر فردی گواهینامه پیش نیاز یک آزمون را اخذ نکرده باشد، اجازه ثبت نام در آرن آزمون را ندارد.

در آزمون‌های هم نیاز داوطلبان می‌توانند همزمان در آزمونی که گواهینامه هم نیاز آن را اخذ نکرده اند شرکت کنند. به عنوان نمونه داوطلبان می‌توانند در آزمون کارشناسی عرضه و پذیرش بدون اینکه گواهینامه اصول بازار سرمایه را اخذ کرده باشد، شرکت نمایند. در واقع شرکت افراد در آزمون اصول بازار سرمایه و آزمون‌های منشعب از آن (معامله گری بازار سرمایه، کارشناسی عرضه و پذیرش و مدیریت نهادهای بازار سرمایه) در یک دوره بلامانع است. اگر دواطلبی در یکی از آزمون هایی که هم نیاز دارند، نمره قبولی کسب نکند، حداکثر تا دو دوره آزمون فرصت دارد در آن آزمون مجددا شرکت کند و نمره قبولی کسب کند. در غیر اینصورت آزمون‌های هم نیازی که در آن‌ها نمره قبولی اخذ کرده است نیز لغو خواهد شد.

در خصوص آزمون‌های معامله گری بازار سرمایه یک معافیت وجود دارد. طبق مصوبه سال 1393 هیئت مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار، افرادی که دارای مدرک تحصیلی کارشناسی و بالاتر مورد تایید وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، در رشته‌های مرتبط شامل گرایش‌های مالی رشته مدیریت، حقوق مالی، مهندسی مالی، حسابداری، اقتصاد، مدیریت بازرگانی و کارشناسی بورس بوده و معدل آنها بالاتر از 15 باشد، در صورت شرکت در آزمون مقررات (شامل مقررات اصول بازار سرمایه و معامله گری) و کسب حد نصاب 40 و در خصوص سایر رشته ها، در صورت موفقیت در آزمون مقررات (شامل مقررات اصول بازار سرمایه و معامله گری) و کسب حد نصاب 40 با پیش نیاز گواهی نامه اصول بازار سرمایه و شرکت در دوره‌های آموزشی مربوطه، می‌توانند به عنوان معامله گر شروع به فعالیت نمایند.

کلیه داوطلبان پس از قبولی در آزمون معامله گری بازار سرمایه، باید در یک یا چند دوره آموزشی ویژه قبول شدگان در آزمونهای معامله گری شرکت نمایند. شرکت در این دوره (ها) برای دواطلبین هزینه داشته و با توجه به انتخاب داوطلبان شامل معامله گری اوراق تامین مالی، معامله گری بورس کالا، معامله گری بورس انرژی و معاله گری ابزار مشتقه یا همه این موارد می‌باشد.

در گذشته آزمون معامله گری بازار سرمایه، به صورت چند آزمون معامله گری مجزا شامل معامله گری اوراق تامین مالی، معامله گری بورس کالا و معامله گری ابزار مشتقه برگزار می‌گردید. افرادی که قبلا یکی از این گواهینامه‌های معامله گری به شیوه قدیم را دریافت نموده و تمایل به داشتن گواهینامه و مجوز فعالیت دیگر معامله گری‌ها را دارند، بایستی مجددا در آزمون معامله گری بازار سرمایه شرکت نماید و پس از قبولی بسته به انتخاب خود، در یک یا چند دوره آموزشی معامله گری موردنظر خود، ویژه قبول شدگان در آزمونهای معامله گری، شرکت نمایند. 

منبع: www.bazarbors.com/articles/_59.html#مدارک حرفه ای بازار سرمایه